Old Devonian/Dewnensek Koth

Bilingual Post, English below/Post diwyethek, Sowsnek a-woles.

Seythen ma, yth en vy yn lyverva an bennskol ow kul nebes redya rag ow assayow. Ha my ow hwilas dre'n lyvrow, y trovis vy neppyth koynt. Lyvryn vyghan henwys "A Handbook of West Country Brythonic: The Forgotten Celtic Tongue of South West England. c.700 AD ('Old Devonian')" esa skrifys yn 1996. Homm yw lyvryn a dheskrif Yeth Brythonek Gwlas an West po Dewnensek esa kowsys nans yw nebes yn 1,300 bledhen yn Dewnens ha Gwlas an Hav. 

Dastrehevys veu an yeth dre dhevnydhya Kernowek, Bretonek ha Kembrek an keth pols ha pur dhidheurek yw an tybyans. - My a yll kofhe gweles nebes gwiasva yn-kever an yeth dhastrehevys unnweyth, mes ev a apper dhe vos gyllys y'n eur ma. 

An Pader yn Dewnensek Koth.

My a vynnas gweles fatel gehevel an yeth ma dhe Gernowek ha Kembrek, mes nyns esen vy certan fatel dalvien gul hemma, bys hedhyw. Hedhyw, yth esen ni yn arghyvow an bennskol rag dyskans ha my a ylli gweles kopi a erlyver Kernowek esa skrifys y'n 1800ow. Yth esa meur a bythow didheurek yndho, mes an gwella pyth o versyon a'n Pader ha my re yllas y geheveli gans an Dewnensek Koth. My re dhevnydhyas Kembrek Kres keffrys rag kollenwel an kehevelyans.

(Yth esa nebes geryow ow fyllel y'n versyon Dewnensek, ytho i re beu res yn Sowsnek).

Dewnensek Koth	Kernowek 1800ow	Kembrek Kres
Hagon tat (who art) en nefou, sanktedhit bedhet dhe hanu, deuet dhe ruanteleth dhe fodh bedhet guret en doar rafel en nef, rot dhen hedhiu hagon bara peb dedh hak (pardon) dhen hagon kamueth, Mal (we pardon) dhe re-na hagon kamuol, hak na (lead) (us) en (temptation), Mat deliurit ni dherak druk. Amen.	Agan tâs, nêb ûs yn nêf, bydhens uchellys dhe hanow, dêns dhe wlascor, dhe vôdh re bo gwreys yn nôr cepar hag yn nêf, Ro dhynny hydhew agan pûb dŷdh bara ha gâf dhynny agan cammow, kepar del gevyn uy nêb ûs ow cammé er aga pyn ny. Ha na dôg ny yn antel, mês gwŷth ny dheworth drôc. Amen	Ein Tad ni, yr hwn ysydd yn y nefoedd, Cadarnhaer dy Enw di, Arglwydd. Doed dy deyrnas di arnam ni. Bid arnam dy ewyllys di megys y mae yn y nef ac felly yn y ddaear. Dyro di ein bara beunyddiawl. Maddeu di, Arglwydd, ein pechodeu i ni a wnaetham i'th erbyn, megys y maddeuwn ninneu i ereill, o'th drugaredd ditheu, yr hwnn a wnaethant i'n herbyn ninneu. Na ddwg ti ni ym mhrofedigaeth. Rhyddhâ di ni, Arglwydd, y gan y drwg. Amen

An Pader yn Kernowek 1800ow.

Unn pyth a'm dorn a-dhesempis yw hirder an versyon Kembrek Kres. Mes, y hyllir gweles meur a hevelepterow yntra'n deyr yeth, rag ensampel: druk/drôc/drwg. Keffrys, y hyllir gweles fatel dreylyas an Dewnensek dhe Gernowek.

Omma, yw an Pader yn Kernowek ha Kembrek arnowyth rag kehevelyans:

Kernowek Arnowyth	Kembrek Arnowyth
Agan Tas, usi yn nev, Benygys re bo dha Hanow, Re dheffo dha wlaskor, Dha vodh re bo gwrys, y'n nor kepar hag y'n nev; Ro gav dhyn agan kammweyth, Kepar dell avyn ni dhe'n re-na usi ow kammwul erbyn ni; Ha na wra agan gorra yn temptasyon, Mes deilvr ni dyworth drog. Amen	Ein Tad yn y nefoedd, sancteiddier dy enw; deled dy deyrnas; gwneler dy ewyllys, ar y ddaear fel yn y nef. Dyro inni heddiw ein bara beunyddiol, a maddau inni ein troseddau, fel yr ym ni wedi maddau i'r rhai a droseddodd yn ein herbyn; a phaid â'n dwyn i brawf, ond gwared ni rhag yr Un drwg. Amen

_______________

This week, I was in the library at uni doing some reading for my essays. As I was searching through the books, I found something odd. A small booklet called "A Handbook of West Country Brythonic: The Forgotten Celtic Tongue of South West England. c.700 AD ('Old Devonian')" which was written in 1996. This booklet describes the old West Country Brythonic Language or Devonian which was spoken in Devon and Somerset.

The language was reconstructed by using Welsh, Breton and Welsh of the same time period, it's an interesting thought. - I can remember seeing some website about the reconstructed language once, but it seems to have gone now.

The Lord's Prayer in Old Devonian.

I wanted to see how this language compares with Welsh and Cornish, but I wasn't sure how best to do this. Today we were in the archives at uni for a lecture and I was able to see a copy of a Cornish dictionary fro the 1800s. There were loads of interesting things in it, but the best part was the version of the Lord's Prayer, and I have been able to compare this with Old Devonian. I've used middle Welsh as well to complete the comparison.

(There were some words missing from the old Devonian, so these are shown in English).

Old Devonian	1800s Cornish	Middle Welsh
Hagon tat (who art) en nefou, sanktedhit bedhet dhe hanu, deuet dhe ruanteleth dhe fodh bedhet guret en doar rafel en nef, rot dhen hedhiu hagon bara   peb dedh hak (pardon) dhen hagon kamueth, Mal (we pardon) dhe re-na hagon kamuol, hak na (lead) (us) en (temptation), Mat deliurit ni dherak druk. Amen.	Agan tâs, nêb ûs yn nêf, bydhens uchellys dhe hanow, dêns dhe wlascor, dhe vôdh re bo gwreys yn nôr cepar hag yn nêf, Ro dhynny hydhew agan pûb dŷdh bara ha gâf dhynny agan cammow, kepar del gevyn uy nêb ûs ow cammé er aga pyn ny. Ha na dôg ny yn antel, mês gwŷth ny dheworth drôc. Amen	Ein Tad ni, yr hwn ysydd yn y nefoedd, Cadarnhaer dy Enw di, Arglwydd. Doed dy deyrnas di arnam ni. Bid arnam dy ewyllys di megys y mae yn y nef ac felly yn y ddaear. Dyro di ein bara beunyddiawl. Maddeu di, Arglwydd, ein pechodeu i ni a wnaetham i'th erbyn, megys y maddeuwn ninneu i ereill, o'th drugaredd ditheu, yr hwnn a wnaethant i'n herbyn ninneu. Na ddwg ti ni ym mhrofedigaeth. Rhyddhâ di ni, Arglwydd, y gan y drwg. Amen

The Lord's Prayer in 1800s Cornish.

One thing which struck me immediately was the length of the Welsh version compared to the other two. But you can see many similarities as well, e.g: druk/drôc/drwg (evil). Also, you can see how Old Devonian became Modern Cornish.

Here is the Lord's Prayer in modern Welsh and Cornish for comparison:

Modern Cornish	Modern Welsh
Agan Tas, usi yn nev, Benygys re bo dha Hanow, Re dheffo dha wlaskor, Dha vodh re bo gwrys, y'n nor kepar hag y'n nev; Ro gav dhyn agan kammweyth, Kepar dell avyn ni dhe'n re-na usi ow kammwul erbyn ni; Ha na wra agan gorra yn temptasyon, Mes deilvr ni dyworth drog. Amen	Ein Tad yn y nefoedd, sancteiddier dy enw; deled dy deyrnas; gwneler dy ewyllys, ar y ddaear fel yn y nef. Dyro inni heddiw ein bara beunyddiol, a maddau inni ein troseddau, fel yr ym ni wedi maddau i'r rhai a droseddodd yn ein herbyn; a phaid â'n dwyn i brawf, ond gwared ni rhag yr Un drwg. Amen